موریانه ها می توانند یکی از بدترین کابوس هایی باشند، که برای هر انسانی قابل تصور است. از آنجایی که چوب یکی از غذاهای مورد علاقه موریانه ها است، این آفات می توانند آسیب ها و خسارات جدی را در منازل و ساختمان های دیگر به بار بیاورند. این حشرات تقریباً هفت روز هفته و به شکل شبانه روزی در حال غذا خوردن هستند و این غذا چیزی نیست جز وسایل چوبی منزل شما!
این بدان معناست که این حشره های باستانی و موذی می توانند، در مدت زمانی بسیار کوتاه با سرعتی مافوق تصور، به اشیاء و ساختارهای چوبی داخل و اطراف یک ساختمان خسارات شدیدی وارد کنند.
<< موریانه ها به جز قطب جنوب، قادرند در جای جای کره ی زمین ساکن شوند. >>
تاریخچه زندگی موریانه:
موریانه ها از زمان دایناسورها در زمین وجود داشته اند.
مطالعه بقایای این حشرات در فسیل ها، نشان دهنده این مطلب است که موریانه ها حشره هایی باستانی هستند و حداقل از دوره زمین شناسی کرتاسه، یعنی حدود ۶۶ الی ۱۴۵ میلیون سال پیش بر روی کره زمین، زندگی می کرده اند. همچنین برخی شواهد حاکی از آن است که، رژیم غذایی اجداد نخستین موریانه ها، تنها به چوب محدود نبوده است؛ بلکه این حشرات از مواد دیگری نظیر استخوان و دیگر قسمت های لاشه ها نیز تغذیه می نموده اند.
شواهدی از موریانه، به قدمت میلیون ها سال:
رد موریانه ها بر روی استخوان های دایناسورهای مربوط به اواسط دوره زمین شناسی ژوراسیک، در چین کشف شده است. به همین دلیل، می توان گفت موریانه ها حشرات باستانی هستند که از میلیون ها سال قبل تا به امروز، در این کره خاکی به زندگی و بقای خود ادامه داده اند. در این میان، حشرات دیگری نیز وجود دارند که مانند موریانه ها فسیل های زنده به حساب بیایند.
از سایر حشراتی که در دوره زمین شناسی کرتاسه می زیسته اند می توان؛
- مورچه ها
- شته ها
- ملخ ها
را نام برد.
این حشرات نیز با حفظ بقای خود طی چند میلیون سال پیدایش حیات در کره زمین، در ردیف حشرات باستانی قرار گرفته اند.
” موریانه حشره ای باستانی است که از میلیون ها سال پیش تا کنون، در حفظ بقای خود به روی کره زمین، موفق بوده است. این حشرات به دنبال یافتن محلی برای زندگی، در سراسر کره زمین جز در قطب جنوب، پراکنده شده اند. مقاومت بالای موریانه ها سبب شده، در برخی فرهنگ ها، “موریانه”، به عنوان دارویی برای درمان بیماری ها شناسایی شده و مورد استفاده قرار بگیرد. “
شباهت و تفاوت موریانه ها با سایر حشره ها چیست؟
شباهت موریانه و سوسک
از زمان های دور، تصور بر این بود که موریانه ها نسبت نزدیکی با سوسک ها و آخوندک ها دارند. تحقیقات اخیر نیز حاکی از آن است که موریانه ها، نوع به شدت تغییر شکل یافته، اجتماعی و چوب خوار سوسک ها هستند.
سوسک ها و موریانه ها از لحاظ زیستی و رفتار شناسی شباهت هایی با یکدیگر دارند.
هر دو گونه دارای غلاف های خاصی هستند که تخم هایشان را در آن محصور می کنند.
همچنین در بخش داخلی سر هر دو گونه ی سوسک و موریانه سوراخ هایی به صورت مشابه وجود دارد؛ که دلیلی دیگر بر شباهت این دو گونه می باشند.
تفاوت سوسک و موریانه
با این که سوسک ها و موریانه ها با یکدیگر نسبت دارند، تفاوت این دو گونه در این است که موریانه ها حشرات اجتماعی تری نسبت به سوسک ها هستند. تا جایی که اغلب، از موریانه ها با نام سوسک های اجتماعی نیز یاد می شود.
شباهت موریانه با سایر حشرات
موریانه ها شباهت های رفتاری با سایر حشرات دارند.
برخی از این حشرات در ادامه معرفی شده اند:
- مورچه ها
- وسپ ها (زنبور های وحشی)
- زنبورها
همگی این حشرات نام برده شده زندگی اجتماعی دارند و در کلونی های دارای سلسله مراتب اجتماعی، زندگی می کنند.
موریانه ها آفاتی با تنوع گونه ای بسیار بالا هستند.
زیستگاه آن ها محدود به یک منطقه ی خاص نیست و به غیر از قطب جنوب، می توان در سراسر جهان به آثاری مبنی بر حضور موریانه ها دست یافت.
باور فرهنگ های مختلف در رابطه با موریانه ها:
در گذشته، در برخی از فرهنگ ها، استفاده از موریانه ها به عنوان دارو برای درمان برخی از بیماری ها، رواج داشته ؛ هرچند امروزه وقتی کلمه موریانه را می شنویم، اولین چیزی که در ذهنمان تداعی می شود؛ یک تکه چوب فاسد و غیرقابل استفاده یا خانه ای است که بخشی از آن ویران و به مخروبه تبدیل شده است.
۱. آفتی مضر
این تفکر که موریانه ها آفت هستند، تقریباً در کشورهای سراسر دنیا فراگیر است. بسیاری از مردم از هر کجای دنیا و هر فرهنگی که باشند، همواره به موریانه ها به چشم مزاحمین ویرانگر نگاه می کنند. در گذشته نیز به جز در برخی فرهنگ ها تفکر اغلب مردم راجع به موریانه ها به همین شکل بوده است. در برخی فرهنگ ها این حشره های باستانی مفید تلقی می شدند و انسان ها از خواص دارویی و درمانی آن ها بهره می گرفتند.
۲. دارویی مؤثر برای درمان بسیاری از بیماری ها
بر اساس فرهنگ مردم بسیاری از کشورهای واقع در آفریقا و آمریکای جنوبی، گونه های خاصی از موریانه برای برخی بیماری ها خواص درمانی دارند. در گذشته های دور، در این فرهنگ ها از موریانه ها به عنوان دارو در طب سنتی استفاده می شده است. اما امروزه، روش های درمانی که در آن ها از موریانه به عنوان دارو استفاده می شده است، عمدتاً تحت تأثیر طب مدرن، منسوخ شده اند و بعید به نظر می رسد، امروز بتوان بیمارستان بزرگی را در آفریقا یا آمریکای جنوبی یافت که پزشکان آن از موریانه ها برای درمان بیماری استفاده می کنند.
ریشه یابی استفاده از موریانه:
از مطالعات انجام شده در سال ۱۸۵۳ که برای یافتن ریشه ی استفاده های موریانه در فرهنگ های مختلف انجام گرفته، نتایج جالبی بدست آمد است.
این مطالعات نشان می داد موریانه ها مصارف زیادی در بین مردم داشته اند که عبارتند از:
منبع غذایی برای انسان ها:
در کشور زامبیا، مردم برای درمان سوء تغذیه کودکان، از موریانه ها استفاده می کرده اند.
درمان مشکلات تنفسی با موریانه:
در برزیل نیز یک نوع موریانه به عنوان داروی درمان کننده مشکلات تنفسی چون آسم، برونشیت، آنفلوآنزا و سیاه سرفه، به طور شایع مورد استفاده قرار می گرفته است.
سایر بیماری های درمان شده با موریانه:
هند نیز تاریخچه غنی و پرباری در استفاده از خواص درمانی موریانه ها دارد.
در گذشته هندی ها، از حشره موریانه جهت درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کردند.
برخی از بیماری های مداوا شده با موریانه عبارتند از:
- درمان زخم معده
- برطرف کردن بدن درد
- درمان ضعف عمومی و بی حالی
- درمان و رفع درد روماتیسم
- درمان آنمی یا کم خونی
- درمان مشکلات تنفسی
همچنین مردم هند بر این باورند که خوردن برخی گونه های موریانه، سبب افزایش حجم شیر مادران شیرده می گردد.
از طرفی، استفاده از برخی انواع موریانه جهت درمان بیماری آسم، در بین هندی ها بسیار شایع بوده است.
سایر مصارف پزشکی موریانه‌ها:
برخی قبایل در کشور سومالی از گونه ای از موریانه برای بخیه زدن زخم ها بهره می برده اند.
هرچند، در زمان های دور از موریانه ها برای درمان برخی بیماری ها استفاده می شده، اما امروزه این حشره های باستانی تنها آفاتی آزار رسان به حساب می آیند که چیزی جز دردسر و زحمت به همراه نمی آورند. بنابراین، برای جلوگیری از خسارات ناشی از موریانه ها، از سم حرفه ای ضد موریانه ترمیدور، برای نابودی کامل موریانه ها استفاده کنید.
