” با وجود این که موریانه ها فاقد حس بینایی هستند، اما از روش های بسیار تخصص یافته تری نظیر؛ سیگنال های شیمیایی،حس بویایی، حس لامسه، بویایی و تشخیص ارتعاشات، برای ارتباط با یکدیگر و دنیای اطراف استفاده می کنند. این حشرات در عین نابینایی، ناشنوا نیز هستند؛ اما صداهایی از خود تولید می کنند که، می تواند راهنمای خوبی برای تعیین مکان آن ها در خانه باشد. “
آیا موریانه ها نابینا هستند؟
اغلب موریانه ها برخلاف بسیاری از آفات نابینا هستند.
آنها بدون چشم متولد می شوند و برای برقراری ارتباط با جهان اطراف، بیشتر به سایر حواسشان متکی هستند.
در حقیقت، موریانه ها از چشمانشان بسیار کم استفاده می کنند. چشم، برای موریانه ها یک ارگان حیاتی نیست.
با وجودی که پادشاهان و ملکه های موریانه ها که تنها تولید مثل کنندگان کلونی هستند، چشمان کوچک و ضعیفی دارند؛ سربازان و کارگران آنان، به طور کامل نابینا و یا فاقد چشم می باشند. این مسئله سبب شده موریانه ها به جای حس بینایی از روش های ارتباطی دیگر نظیر، سیگنال های شیمیایی یا همان فرومون ها، همچنین از راهنماها و علامت های محیطی و حس لامسه خود، برای تشخیص غذا، سایر موریانه ها و دشمنانشان، استفاده کنند. فرومون ها، برای آفاتی مانند سوسک نیز یک روش ارتباطی بسیار پیشرفته محسوب می شوند.
راه های برقراری ارتباط موریانه ها با یکدیگر
موریانه ها روش های پیچیده ای برای برقراری ارتباط دارند.
برخی از این روش ها عبارتند از:
- ارتباط از طریق سیگنال های شیمیایی
- ارتباط از طریق ارتعاشات
- ارتباط از طریق فرومون ها
در ادامه مقاله هر یک از این روش های ارتباطی را به شکل مختصر شرح داده ایم.
برقراری ارتباط از طریق سیگنال های شیمیایی
موریانه های کارگر، مسئول تامین غذا برای تمام کلونی هستند. کار این موریانه ها بسیار سخت است زیرا، حتی قادر به دیدن درختان و ساختمان ها نیستند. کارگران برای جمع آوری غذا، از لانه خارج شده و در تمام جهت های مختلف، پخش می شوند و به این ترتیب برای یافتن غذا با یکدیگر همکاری می کنند.
این موریانه ها، به محض این که یک منبع غذایی متشکل از چوب می یابند، شروع به ترشح مواد شیمیایی خاصی، از قسمت زیرین شکم های خود می کنند و به سمت کلونی باز می گردند و به این شکل، کل مسیر بین منبع غذایی و کلونی را علامت گذاری می کنند. این مسیر شیمیایی نامرئی به وسیله سایر موریانه ها قابل احساس شناسایی است و به آن ها کمک می کند، راه رسیدن به منبع غذایی را بیابند.
<< گوش های تیز به شما کمک خواهد کرد مکان موریانه ها را راحت تر بیابید. >>
تشخیص رطوبت و بو
بسیاری از انواع گونه های موریانه، برای تداوم حیات و بقای خود نیازمند زندگی در مکان هایی با سطح رطوبت بالا هستند. شاخک های موریانه ها به این حشرات کمک می کند، ضعف قدرت بیناییشان را جبران کنند. با وجودی که موریانه ها سیستم بویایی مشابه سیستم بویایی انسان ها ندارند، اما با استفاده از شاخک هایشان می توانند علاوه بر تشخیص رطوبت، ذرات و مولکول های بو را نیز تشخیص دهند. زیرا این شاخک ها که بر روی سر موریانه ها قرار دارند، پوشیده از گیرنده های مختلف، از جمله گیرنده های تشخیص رطوبت و بو هستند. به این ترتیب موریانه ها می توانند، رایحه چوب پوسیده و برخی قارچ های خاص را از فواصل نزدیک، احساس کنند.
تفسیر ارتعاشات
همان طور که اشاره شد، موریانه ها نابینا هستند؛ بنابراین نمی توانند شکارچیان و دشمنان خود را ببینند. سیستم پیچیده ی تشخیص ارتعاشات موریانه، آن ها را در شناسایی دشمنان و همچنین اعلام خطر و برقراری ارتباط با یکدیگر یاری می کند. اگر چه موریانه ها گوش ندارند، اما ارگان هایی در پاهایشان دارند که به آنان در حس حرکات و ارتعاشات کمک می کنند. موریانه های سرباز در صورت مواجهه با دشمنان یا پاتوژن های خطرناک، دیگر اعضای کلونی موریانه را از طریق کوبیدن مکرر سر خود به تونل های کلونی مطلع می سازند و بدین طریق به آنان اعلام خطر می کنند.
چگونه ضعف در قدرت بینایی موریانه ها، دفع و ریشه کن سازی آنان را تحت تأثیر قرار می دهد؟
از آنجایی که موریانه ها از حس های قدرتمندشان جهت تشخیص خطر و یافتن منابع غذایی استفاده می کنند، سمپاشی خانه برای دفع آنان نیاز به مهارت و پشتکار خاصی دارد. به عنوان مثال، ممکن است برخی موریانه های کارگر، قادر به تشخیص و اجتناب از سموم شیمیایی دافع موریانه باشند. به همین دلیل انتخاب روش ها و متدهای کنترلی صحیح و سم تضمینی ترمیدور برای دفع موریانه ها، نکات کلیدی و اساسی برای موفقیت در زمینه نابود سازی کامل این حشرات آزار دهنده هستند.
صدای موریانه ها
آیا می‌دانستید موریانه ها که اغلب با نام مخربان بی صدا شناخته می‌شوند؛ می توانند از خود صدا تولید کنند؟
طبق مطالعات و تحقیقات انجام پذیرفته، موریانه ها به طور مداوم با کلونی های خود در ارتباط هستند.
این حشرات با استفاده از ارتعاشات، تماس های فیزیکی و سیگنال های شیمیایی مثل تولید بو، با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. صدای تولید شده توسط موریانه ها با کمی دقت قابل شنیدن است؛ و می توان از آن به عنوان یکی از بهترین راه های پی بردن به تهاجمات موریانه ها، استفاده کرد.
صدای موریانه راهی برای تشخیص این آفات در خانه
چطور می توان با استفاده از صدای موریانه ها، به وجودشان در خانه پی برد؟
در بین صداهایی که توسط موریانه ها تولید می شود، چهار نوع آن بسیار متداول هستند.
انواع صداهای ناشی از موریانه:
در محیط های تحت تهاجم موریانه، با کمی دقت حتماً می توان یکی از صداها را شنید.
این صداها عبارتند از؛
۱. صدای شبیه به تق تق خشک
۲. صدای مشابه خش خش کاغذ
۳. صدایی شبیه به کلیک کردن
۴. شنیدن صدای توخالی، هنگامی که بر روی چوب یا ساختارهای چوبی ضربه می زنید.
صدای تق تق خشک و صدای خش خش کاغذ در نتیجه فعالیت فیزیکی موریانه ها ایجاد می شود؛ در حالی که صدای سوم یا همان صدای توخالی بودن، ناشی از حفره هایی است که موریانه ها با خوردن چوب، در بخش های مختلف آن ایجاد کرده اند.
دلیل شنیدن صدای تق تق خشک چیست؟
هنگامی که موریانه ها تحت شرایطی، احساس خطر کنند یا این که برایشان مزاحمت و تشویشی ایجاد شود، از طریق کوباندن سر خود به دیواره تونل هایشان با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. این کار سبب ایجاد یک صدای تق تق خشک می گردد که گوش انسان قادر به شنیدن آن است. اما موریانه ها خود قادر به شنیدن این صداها نیستند و فقط ارتعاشات ناشی از این ضربه ها را احساس می کنند و به آن ها عکس العمل نشان می دهند.
صدای خش خش کاغذ از چگونه ایجاد می شود؟
موریانه های چوب خشک می توانند در قسمت های سطحی چوب تونل بزنند و به همین دلیل، همزمان با حرکت آنان در نزدیکی سطح چوب صدایی شبیه به “خش خش کاغذ” ایجاد می گردد.
دلیل صدای توخالی بودن چوب، چیست؟
اگر با ضربه زدن به چوب صدای توخالی بودن از آن به گوش برسد، به احتمال قوی، آن چوب، تحت حمله موریانه ها قرار گرفته و از داخل توسط این حشرات خورده شده است. اگرچه این صدا موثق ترین صدا جهت تشخیص آسیب ناشی از موریانه ها است، اما این نشانه به تنهایی نمی تواند وجود تهاجم موریانه را اثبات کند. زیرا صدای توخالی بودن چوب، فقط بخشی از شواهد لازم برای اثبات تهاجم موریانه ها است.
صداهایی که موریانه ها ایجاد می کنند، ضعیف هستند و به سختی شنیده می شوند.
بنابراین در صورتی که به وجود موریانه در محلی مشکوک هستید، می توانید برای واضحتر شنیدن صدای موریانه ها، از یک گوشی پزشکی کمک بگیرید!
